Neuron-specifična enolasa (engl. Neuron Specific Enolase) je enzim koji služi kao tumorski marker. Prisutan je u centralnim i perifernim nervnim ćelijama kao i u ćelijama difuznog neuroendokrinog sistema (APUD-sistem).
S obzirom na njegovu specifičnost u gore navedenim ćelijama, povećana koncentracija NSE u serumu, a pogotovo u cerebrospinalnoj tečnosti (CSF) ukazuje na bolesti povezane sa rapidnom destrukcijom neurona.
Normalne vrijednosti
Odrasli | do 12,5 µg/l |
Djeca do godinu dana | do 25 µg/l |
Slučajevi kada je NSE u krvi povišena:
• sitnoćelijski karcinom pluća
• neuroblastom
• seminom
• karcinom štitnjače
• karcinom bubrega
• karcinom dojke
• upala pluća
• fibroza pluća
• bolesti jetre
• ishemija i trauma mozga.
Lažno pozitivne vrijednosti se mogu naći pri hemolizi (destrukciji crvenih krvnih zrnaca), kada se velike količine NSE u krv otpuštaju iz eritrocita. Također, lažno pozitivne vrijednosti se mogu naći kod epileptičnih napada, povreda mozga, encefalitisa, moždanog udara i ubrzano progresivne demencije.